ुसानाुको सत्ता

मोहन ढुंगेल
दोस्रो जनआन्दोलनलगत्तै विघटित प्रतिनिधिसभा पुनस्रथापित गरियो । विघटन हुनुअघिको प्रतिनिधिसभामा निर्वाचित शाही सत्तालाई समर्थन गर्ने केही बाहेक अन्य सबै संसद्लाई पुनस्रथापित प्रतिनिधिसभामा प्रवेश दिने निर्णय तत्कालिन सात दलले गरे । पुर्नस्थापित संसद्मा एक जना निर्वाचित नभएको नयाँ सांसद्को प्रवेश भयो । राप्रपाले प्रस्तुत गरेका ती सांसद् थिए २५ वर्षीय अभिषेकप्रताप शाह । कपिलवस्तुबाट निर्वार्चित उनका पिता अजयप्रताप शाहको निधन भएपछि पिर्ताको विरासत थाम्न राप्रपाले उनलाई सांसद् बनाएको थियो ।

तर संविधानसभा निर्वाचनको मुखैमा उनी मधेशी जनअधिकार फोरममा प्रवेश गरे र निर्वाचन पनि जिते । संसद्मा पहिलो पटक पाइला राख्दा नेपाली साचारमाध्यममा उनको खुबै चर्चा भयो सबैभन्दा कलिलो सांसद्का रुपमा । तर संविधानसभा निर्वाचनमा प्रत्यक्ष र समानुपातिक निर्वाचन प्रणाली अंगीकार गरिएपछि २५ वर्षका सभासद् उनी मात्र रहेनन् । अहिले त्यो विषय सामान्य झै बन्यो ।

नेपाली राजनीतिमा सानै उमेरमा सत्ता चलाउनु जस्तो चुनौतिपूर्ण काममा वंश परम्पराका राजाहरुबाहेक सामान्य नागरिकको संख्या औंलामा गन्ने मात्र छ त्यो पनि इतिहासको पानामा मात्र । सन् १९५९ मा जन्मेका कांग्रेस नेता कृष्णप्रसाद भट्टराईले ३५ वर्षको उमेरमा संसद्को सभामुखको जिम्मेवारी कुसलतापूर्वक निभाएका थिए भने कांग्रेसका अर्का संस्थापक बीपी कोइरालाले ३७ वर्षको उमेरमा राणाकालको अन्त्य र प्रजातन्त्रकालको सुरुवातको संक्रमणकालमा गृहमन्त्रालय हाँकेका थिए । कोइराला प्रधानमन्त्री बन्दा भने ४५ वर्ष कटिसकेका थिए । ४५ वर्षको उमेरमा पहिलो पटक प्रधानमन्त्री सम्हाल्ने सूर्यबहादुर थापा अहिले पनि नेपाली राजनीतिका ुबाघु मानिन्छन् ।

राजा महाराजको विषयलाई तान्ने हो भने पहिलो नम्बरमा आउँछन् नागरिक बनिसकेका तत्कालीन राजा ज्ञानेन्द्र । उनले तीन वर्षको उमेरमा नेपालको राजगद्धीमा बस्नुपरेको थियो । यद्यपि त्यो स्वेच्छाले भने थिएन । राणा शासनप्रति विद्रोह गरेर तत्कालीन राजा त्रिभुवन सपरिवार दिल्ली गएपछि ज्ञानेन्द्र मात्र नेपालमा रहेकाले राणाहरुले उनलाई सन् १९५० मा राजा घोषित गरेका थिए । दुई महिनासम्म राणाहरुकै इशारामा राजकाज चलाएका ज्ञानेन्द्रको नाममा त्यसबेला मुद्रासमेत निकालिएको थियो ।

विश्व राजनीतिमा भने ४४ वर्षमुनिका युवाहरुले देशको सर्वोच्च राजनीतिक निकाय राष्ट्रपति र प्रधानमन्त्री चलाएका प्रशस्तै उदाहरण छन् । अहिले पनि ४४ वर्ष मुनिका २० नेताले आ-आफ्नो देशको सत्ता बागडोर हाँकिरहेका छन् ।

तीमध्ये कोही वंश परम्परालाई धान्दैछन् भने कोहीले चाहिँ आफ्नै बाहुबलमा सत्ता प्राप्त गरेका हुन् । भुटानका राजा जिग्मे केशर नाम्ग्याल वाङ्चुक अहिले २९ वर्षका छन् । २१ फेब्रुअरी १९८० मा जन्मेका उनलाई सो जिम्मा पिता जिग्मे िसंगे वाङचुकले दिएका हुन् । जिग्मेकी तेस्री पत्नी छिरिङ याङडनका जेठा छोरा उनी अविवाहित नै छन् । संयुक्त अधिराज्यको अक्सफोर्ड विश्वविद्यालयबाट राजनीतिशास्त्रमा स्नातकोत्तर उनले विद्यालय शिक्षा भने अमेरिकाको म्यसेचुसेट्सस्थित फिलिप्स एकेडेमीबाट पुरा गरेका हुन् ।

राजा हुनुअघि केशरले भुटानको राजसंस्थाबाट विश्वका विभिन्न स्थानमा आयोजित सांस्कृतिक शैक्षिक र आर्थिक माचहरुमा प्रतिनिधित्व गरेका थिए ।

जर्जियाका प्रधानमन्त्री ३४ वर्षीय निकोलस गिलाउरी भने आन्दोलनमार्फत् सत्तामा आएका हुन् । १४ फेब्रुअरी १९७५ मा जन्मेका उनी गत ६ फेब्रुअरीमा प्रधानमन्त्री पदमा आसिन भएका हुन् । निक्काको नामले समेत चिनिने उनले त्यसअघि उपप्रधानमन्त्री एवं अर्थमन्त्रीको अनुभव हासिल गरिसकेका थिए ।

अमेरिकाको फिलाडेल्फियास्थित टेम्पल विश्वविद्यालयबाट इन्टरनेश्नल बिजनेश म्यानेजमेन्ट विषयमा स्नातकोत्तर उनले उर्जा दूरसाचार र विद्युतसम्बन्धी परियोजनाहरुमा नेतृत्वदायी पदमा रहेर अनुभव बटुलिसकेका छन् ।

जर्जियामा २००३ मा भएको शान्तिपूर्ण ुरोज रिभोलुसनु अर्थात गुलाबी क्रान्तिपछि गिलाउरी पहिलो पटक सरकारमा सामेल भएका हुन् । सो आन्दोलनले तत्कालीन राष्ट्रपति एडुअर्ट सेभार्जनाजलाई पदच्यूत गरेको थियो । आन्दोलनलगत्तै मिखाइल साकास्भिलीको नेतृत्वमा बनेको सरकारमा १७ फेब्रुअरी २००४ मा गिलाउरी उर्जामन्त्री बनेका हुन् । उनी मन्त्री बनेलगत्तै जर्जियामा भएको गम्भीर लोडसेडिङ हटाउन अजरबैजान र इरानबाट ग्यास आपूर्ति गर्न सफलता हात पारे । त्यसअघि रसिया सरकारले जर्जियामा उर्जा आपर्तिमा प्रतिबन्ध लगाएको थियो । गिलाउरीको सो कामले नै उनलाई सफलताको सिडी चढ्न मद्धत गर् यो । उनी जनताको नजरमा लोकपि्रय र उमेर सानो भएपनि परिपक्व नेता ठहरिए ।

गि्रगोल सरकारलाई संसद्मा विश्वासको मत दिलाउन गिलाउरीको ुरोगजारीु योजनाले महत्वपूर्ण भूमिका निभाएको थियो ।

रेडियो प्रस्तोताबाट ३५ वर्षको उमेरमै मडागास्करका राष्ट्रपति बनेका

एन्ड्री निरिना राजोएलिन गत मार्चमा सेनाको सहयोगमा सत्तामा आएका हुन् । १ जनवरी १९७४ मा जन्मेका उनी त्यसअघि अन्तानानारिभो नगरका मेयर थिए । उनले तत्कालीन राष्ट्रपति मार्क राभालोमानानाविरुद्धको आन्दोलनमा नेतृत्वदायी भूमिका खेलेका थिए । उनी स्वयम् पनि सैनिक परिवारका सदस्य हुन् । उनका पिता सेनाको कर्नेल थिए ।

२० वर्षको उमेरसम्म एन्ड्री अन्तानानारिभो नगरका विभिन्न क्लब तथा बारहरुमा नाचगान गर्थे । पछि उनले आफ्नै लगानीमा भीभा रेडियो स्थापना गरे । रेडियोलाई व्यापार दिलाउन उनले आफ्नै विज्ञापन एजेन्सी पनि खोलेका थिए ।

उनको नेतृत्वमा स्थापित ुसक्षम युवाु नामको संस्थालाई उनले आफ्नै रेडियोबाट जनमानसमा स्थापित गराए । पछि सोही संस्थालाई अघि सारेर राष्ट्रपति मार्ककै सहयोगमा १२ डिसेम्बर २००७ मा उनी मेयर बन्न सफल भए ।

डोमिनिकाका प्रधानमन्त्री रुज्भेल्ट स्केरिट भने ३२ वर्षमै सो पदमा पुगेका हुन् । ८ जुन १९७२ मा जन्मेका उनले सन् २००४ देखि प्रधानमन्त्री पद सम्हालेका हुन् ।

पोर्टसमाउथ सेकेन्डरी स्कूलबाट अक्षराम्भ गरेका रुजभेल्ट मिसिसिपी विश्वविद्यालयबाट अंग्रेजी र मनोविज्ञान विषयमा स्नातक हुन् । विद्यालय तहबाटै राजनीतिमा चाख राख्ने उनी पोर्टसमाउथ स्कूलका विद्यार्थी परिषद्का अध्यक्ष बनेका थिए । न्यू मे_िक्सको विश्वविद्यालयमा प्रमाणपत्र तह अध्ययन गरेका बेला उनी डोमिनिका विद्यार्थी संघको अध्यक्ष भए । त्यसैबेला उनी डोमिनिका पि्रुडम पार्टीका युवा विभागको प्रमुखसमेत बने । डोमिनिका लेबर पार्टीको सदस्य भएपछि उनी स्वदेश फर्किए । केही समय क्याम्पसमा प्राध्यापनपछि सन् २००० मा भिल्ले केस निर्वाचन क्षेत्रबाट उनी संसद सदस्य चुनिए । शिक्षा खेलकूद तथा युवामन्त्री बनेपछि चिनको समर्थक बनेका उनी ६ जनवरी २००४ मा तत्कालीन प्रधानमन्त्री पिएरर चाल्स्रको मृत्युको तेस्रो दिन सो पदमा आसिन भएका हुन् । उनलाई विश्वका सबैभन्दा कान्छा प्रधानमन्त्रीका नामले समेत संबोधित गरिन्छ ।

२००५ मा सम्पन्न आमनिर्वाचनमा उनको दलले ५२ प्रतिशत मत प्राप्त गर्दै संसदमा १२ सिट कब्जा गरेको थियो । विपक्षी दल युनाइटेड वक्स्र पार्टीले ४४ प्रतिशत मत ल्याएर ८ स्थान सुरक्षित गरेको थियो ।

उनलाई क्यूबाका तत्कालीन राष्ट्रपति फिडेल क्यास्ट्रो र भेनेज्युएलाका राष्ट्रपति ह्यूगो चावेजका समर्थक मानिन्छ । फेब्रुअरी २००७ मा क्यारेबियन डेभलोपमेन्ट रिसर्च इन्टिच्यूटले गरेको एक सर्वेक्षणमा प्रधानमन्त्री रुजवेल्टले ५८ प्रतिशत मत प्राप्त गरेका थिए ।

प्रतिभामा पाका तर उमेरमा कान्छा राजनेतामा आइभरीकोस्टका प्रधानमन्त्री गुलियम सोरो पनि पर्छन् । ८ मे १९७२ मा जन्मेका सोरो तीन वर्ष अघिबाट आइभरीकोस्टको सत्तामा छन् । उनी हाल ३६ वर्षका भए ।

सशस्त्र विद्रोह सकिएर जनवरी २००३ मा शान्ति सम्झौता भएपछि सोरो साचारमन्त्री बने । सरकारमा सामेल भएको सात महिना नबित्दै सोरोसहित ुनयाँ शक्तिुका मन्त्रीहरुले राजिनामा दिए । र सडक संघर्ष सुरु गरे । तर पछि विपक्षीले ुकु गर्न खोजेको भन्दै सोरो ९ अगस्ट २००४ मा सरकारमा फर्के । त्यसलगत्तै प्रधानमन्त्री चाल्स्र कोनान बन्नीले उनलाई पुननिर्माणमन्त्री बनाए । उनलाई मन्त्रिपरिषद्मा दोस्रो वरियता पनि दिइयो ।

४ मार्च २००७ मा सोरोले प्रधानमन्त्रीको पद सम्हाले । आन्दोलन निस्तेज पारेको भन्दै आक्रोशित विपक्षीले २९ जुन २००७ मा सोरो चढेको विमानलाई लक्षित गरेर रकेट प्रहार गरेका थिए । तर सौभाग्यवश सोरो घाइते मात्र भए । विमानमा रहेका चारजना मारिए भने अन्य दस घाइते बने । सो घटनामा सशस्त्र संघर्षका बेला सोरोसँग एकसाथ काम गरेका गिब्यागोको हात रहेको आरोप लगाइएको थियो । तर ३० जुलाईमा गिब्यागो र सोराबिच शान्ति सम्झौता भएको थियो ।



३७ वर्षका जोसेफ कबिला सन् २००१ देखि लगातार प्रजातान्त्रिक गणतन्त्र कंगोका राष्ट्रपति छन् ।

जन्म ४ जुन १९७१ जन्मेका उनी पिता कानाम्बे मजिरीको हत्याको १० दिनपछि सो पदमा पुगेका हुन् । २७ नोभेम्बर २००६ मा भने उनले निर्वाचन जिते ।

जन्मथलो दक्षिणी किभु तान्जानियाको दारएसलाम र मेविया गरी तीन ठाउँ चाहारेर उनले प्रारम्भिक शिक्षा पुरा गरेका हुन् । उनले हाइस्कुलमै सैनिक शिक्षा लिएका थिए । युगान्डाको माकेरेरे विश्वविद्यालयमा पढ्दै गर्दा उनका पिताले तत्कालीन मोबुटु सत्ता फाल्न चालेको सशस्त्र संघर्षमा उनी होमिए । संघर्षमा लडाकू कमान्डर हुँदा उनी २५ वर्षका थिए ।

मोबुटुको हारपछि उनका पिताले कंगोको सत्ता चलाए । जोसेफ भने तालीम लिन चीनको बेइजिङस्थित नेश्नल डिफेन्स युनिभसर्िटी कलेजमा भर्ना भए । तालीम सकेपछि उनलाई सेनाको मेजर जनरल बनाइयो । उनले कंगो आम्ड फोस्रको उपप्रमुखको जिम्मेवारी पनि सम्हाले । दुई वर्षपछि सन् २००० मा उनी प्रमुख भए । सन् १९९८ देखि २००३ सम्म कंगोमा चलेको सशस्त्र युद्ध नियन्त्रणमा खटिएको सरकारी सेनाका उनी प्रमुख कमान्डर थिए ।

पिताका हत्यापछि उनको राष्ट्रपतित्वकालमा सशस्त्र संघर्ष अन्त्य र विदेशी सेना फिर्ता जस्ता महत्वपूर्ण कार्य गरे । सत्ता सम्हाल्दा उनी २९ वर्षका मात्र थिए । संघर्ष अन्त्य गर्न उनले विद्रोही दुई नेतालाई उपराष्ट्रपति बनाएका थिए ।

कबिलाको कार्यकालमा पूर्व राष्ट्रपति मोबुटु सेसेसे र सेनाका मेजर इरिक लेन्जजस्ता हस्तीले विद्रोह गरेका थिए । डिसेम्बर २००५ मा सम्पन्न जनमतसंग्रहले कंगोको नयाँ निर्माणको आदेश दिएपछि ३० जुलाई २००६ मा राष्ट्रपतीय निर्वाचन भयो । पहिलो चरणको निर्वाचनमा कबिला र प्रतिद्वन्द्वी जीन पिएररे बेम्बाले आवश्यक बहुमत ल्याउन नसकेपछि दोस्रो पटक निर्वाचन गर्नुपर् यो । पहिलो निर्वाचनमा बेम्बाले २० र कबिलाले ४५ प्रतिशत मत प्राप्त गरेकोमा तेस्रा भएका एन्टोनी गिजेंगाको सहयोगले दोस्रो चरणमा कबिलालाई ५८ दशमलव ०५ प्रतिशत मत पर् यो । त्यही गुन तिर्न उनले एन्टोजीलाई प्रधानमन्त्री नियुक्त गरे ।

मेसेडोनियाका प्रधानमन्त्री निकोला ग्रुवस्की गत ३१ अगस्टमा ३९ वर्ष पुरा गरेर ४० वर्षमा टेके । निकोला तीन वर्षअघि अर्थात ३१ अगस्ट १९७० मा सो पदमा पुगेका हुन् । सन् २००२ मा ल्जुब्को जर्जीवस्की नेतृत्वको मन्त्रिपरिषद्मा अर्थमन्त्रीका रुपमा उनको सत्ता यात्रा सुरु भएको हो ।

ग्रीक गृहयुद्धका बेला ग्रुवस्कीका हजुरबा मारिएपछि हजुरआमाले उनका पिता र दुई काकालाई जोगाउन युगोस्लाभिया लगेकी थिइन् । उनका पिताले एक मेसेडोनियाली युवतीसँग विवाह गरेपछि ग्रुवस्की जन्मेका हुन् । तर आमाबाबुको पारपाचुके भएपछि उनलाई आमाले पालनपोषण गरेकी हुन् । सन् २००६ मा भएको संसदीय निर्वाचनमा ग्रुवस्की नेतृत्वको पार्टीले बहुमत हासिल गरेपछि उनी प्रधानमन्त्री बनेका हुन् ।

१ जुन २००८ मा भएको संसदीय निर्वाचनमा पनि उनी संसद्को आधाभन्दा बढी सिट जित्न सफल भए । यद्यपि सो निर्वाचन शान्तिपूर्ण भने हुन सकेन ।

अर्को देश नाउरोका राष्ट्रपति मार्कस स्टेफेन पनि सन् २००७ मा ३९ वर्षकै उमेरमा सो पदमा पुगेका हुन् । स्टेफेन एकताका प्रसिद्ध भारोत्तोलक थिए । सोही प्रतिभाले उनलाई राजनीतिमा स्थापित गराएको हो । स्टेफनेका पिता ल्वरेन्स स्टेफेन सन् १९७१ देखि ७७ र १९८० देखि ८६ सम्म नाउरोका संसद् सदस्य थिए । १९९७ मा भएको संसदीय निर्वाचनमा इवा-एनेटन क्षेत्रबाट निर्वाचित भएपछि उनी राष्ट्रपति रेन ह्यारिसको कार्यकाल ८ अगस्ट २००३ देखि २२ जुन २००४ मा शिक्षा र अर्थमन्त्री बने ।

अक्टोबर २००४ र २००७ मा भएको निर्वाचनमार्फत् उनी पुनः संसद्मा आए । २८ अगस्टमा भने उनले राष्ट्रपतिमा उम्मेदवारी दिए । लर्डविङ स्कुटीले निर्वाचन जिते । करिब तीन महिनापछि राष्ट्रपति स्कुटी संसद्मा प्रस्तुत अविश्वास प्रस्तावमा पराजित भएपछि स्टेफेनका लागि बाटो खुल्यो ।

स्टेफेनका राष्ट्रपतीय कार्यकाल सहज भने रहेनन् । विरोधीले साचालन गरेको आन्दोलन संसद् र त्यहाँको अदालतका विभिन्न अवरोधको सामना गर्नुपरेको थियो । द्वेध नागरिकताको मुद्धामा १० अपि्रल २००८ मा नाउरोको संसद्ले राष्ट्रपति स्टेफेनसहित उनका आठ सहयोगीलाई निलम्बन गर् यो ।

त्यसको एक सातापछि उनले देशभर संकटकाल घोषणा गरे र २६ अपि्रलका लागि निर्वाचनको मिति तोकिदिए । सो निर्वाचनबाट उनी र उनको समूहले १८ सदस्यीय संसद्मा बहुमत हासिल गर् यो ।

दक्षिणवर्ती अपि्रुकाको सानो देश स्वाजिलेन्डका राजा मास्वाती तेस्रा पनि ुसाना शासकुको कोटीमा गनिन्छन् । मास्वाती १८ वर्ष ६ दिनमा युवराज घोषित भएका थिए । उनका १५ रानी छन् । पछिल्लो पटक सेप्टेम्बर २००८ मा उनले कान्छी रानी छनोट गरेका हुन् । त्यहाँका राजाले देशका सबै सम्प्रदायका युवतीसँग बिहे गर्ने प्रचलन छ । त्यसो गर्दा सबैसँग राम्रो सम्बन्ध हुने विश्वास राजघरानाको छ । मास्वातीका २३ सन्तान छन् । उनलाई सन् २००९ मा प्रकाशित प्यारेड म्यागजिनले संसारका खराब निरंकुश राजाको सूचीमा राखेको छ ।

लिस्टेन्सेनका प्रधानमन्त्री क्लाउस ट्युस्चर अहिले ४१ वर्ष पुगे । उनी यसैवर्ष त्यहाँको प्रधानमन्त्रीमा निर्वाचित भएका हुन् । उनी कानुन विषयमा विद्यावारिधि हुन् । त्यस्तै सोही देशका राजा अर्थात् पि्रन्स अलोइसको उमेर पनि ४० नै छ ।

लात्भियाका प्रधानमन्त्री भेल्डिस डोम्ब्रोवस्कीस् पनि ३७ वर्षका छन् । उनी यसैसाल देशको प्रधानमन्त्री बनेका हुन् ।

अन्तराष्ट्रिय मापदन्डअनुसार ४४ वर्षमुनिका लाई युवा मान्दा गत वर्षमात्र माल्दिभ्सका बाघ मानिने मोमुन अब्दुल गयुमलाई हराएर राष्ट्रपति पद सम्हालेका मोहम्मद नसिद ४१ वर्षका छन् ।

त्यस्तै रोमानियाका प्रधानमन्त्री इमिल बोक टोगोका राष्ट्रपति फाउर ग्नासिग्वे र बुल्गेरियाका प्रधानमन्त्री सर्गेइ स्टेनिसेव ४२ वर्षमा हिँडदैछन् ।

रुसका राष्ट्रपति दिमित्री मेडभेडेव सिरियाका राष्ट्रपति बसार अल असद स्वीडेनका प्रधानमन्त्री फेडरिक रेनफिल्ड काजकस्तानका प्रधानमन्त्री करिम मसिमोभ र गाम्भीयाका राष्ट्रपति एहया जमी ४३ वर्ष पुगेका छन् भने एल साल्भाडोरका राष्ट्रपति एन्टोनियो साका मडगास्करका प्रधानमन्त्री मोन्जा रोइन्डेफो ४४ मा दौडदैछन् ।

दौडमा यी पनि थिए

जोर्डनका राजा हुसेन प्रथम अहिले बुढा भए तर उनले अत्यन्तै कलिलो उमेरमा राजकाज सम्हालेका हुन् । उनले राजकाज सम्हाल्दा मात्र १६ वर्षका थिए । १६ वर्षको उमेरमा राजकाज सम्हाल्ने अर्का राजा हुन्-भुटानका जिग्मेिसंग वाङ्चुक । अहिले भने छोरालाई गद्धी जिम्मा लगाएर फुस्रदमा छन् । स्वाजिलेन्डका राजा मास्वाती तेस्रा गद्धीमा बस्ने बेला १८ वर्षका मात्र थिए भने थाइलेन्डका राजा भूमिबोल अदुल्यादेजले पनि १८ वर्षकै उमेरमा गद्धी सम्हालेका थिए ।

पिताको मृत्यु भएलगत्तै हाइटीका जीन क्लाउड डुभालियरले विरासतमा देशको राष्ट्रपति सम्हाल्नु पर् यो मात्र १९ वर्षको उमेरमा ।

त्यस्तै पिताले गद्धी त्यागेपछि बेल्जियमका राजा बाउडोइन प्रथमले २० वर्षमा राजकाज थाम्नुपर् यो ।

१९ वर्षअघि गुमेको गद्धी सम्हाल्ने क्रममा लेसोथाका राजा मोसोएसोए दोस्राले २१ वर्षको उमेरमा राजगद्धी पाए । त्यस्तै पिताले राजिनामा दिएपछि ब्रुनाईका सुल्तान हसनल बोल्किया २१ वर्षमा राजा बनेका थिए भने संयुक्त अधिराज्यकी महारानी एलिजावेथ द्वितीय पनि २५ वर्षको उमेरमा गद्धीनसिन भएकी थियन् ।

भेलेन्टाइन स्ट्रसरले २५ वर्षकै उमेरमा सैनिक ुकु गरेर सिएरालिओनको राष्ट्रपति पद हत्याए भने लिबियाका राष्ट्रपति मोमर अल गद्धाफीले त्यहाँको परम्परागत राजतन्त्र समाप्त पारेर पहिलो उच्च नागरिक सम्मान पाउन सफल भएका थिए । २७ वर्षमा राजकाज थाम्नेमा स्वीडेनका राजा कार्ल गुस्ताफ सोह्रौं र लेसोथोका राजा लेट्साइ तेस्रा पनि हुन् । लेट्साइले पिताको पलायनपछि गद्धी थामेका हुन् ।

लाइबेरियाका राष्ट्रपति सामुएल डोएले पनि २८ वर्षको उमेरमा सैनिक कु गरेर त्यहाँको सत्ता हत्याएभने २८ वर्षमै बहराइनका अमीर इसाइबन सलमान अल खलिफाले सत्ता सम्हालेका हुन् ।

टोगोका गनािसंबे इयादेमा र गाम्बियाका याह्या जमीहले २९ वर्षमै सैनिक ुकु गरेर राष्ट्रपति हत्याए भने बुरुन्डीका राष्ट्रपति जीन बाप्तिस्ते बागाजाले ३० वर्षमा सैनिक ुकु गरेका थिए । आफ्नै पितालाई कु गरेर सत्ता आफ्नो हातमा लिएका ओमानका सुल्तान काबोस् बिन सइद अल सइद त्यसबेला २९ वर्षका मात्र थिए ।

२० भदौ २०६६ मा राजधानी दैनिकको सौजन्यमा प्रकाशित